KRISHNAMURTI: TOESPRAKEN MET GEDACHTENWISSELING 

  RIJPHEID IS GEEN KWESTIE VAN LEEFTIJD  

In de huidige structuur van de samenleving, in de betrekkingen tussen de ene mens en de andere is het zo, dat hoe meer we handelen, hoe minder energie we hebben.

Want er ligt voortdurend tegenstrijdigheid, een gespletenheid in ons handelen en daarmee brengt die handeling conflict en daardoor energieverspilling teweeg.

We moeten die energie vinden, die ons steeds op peil houdt, die blijvend is, die geen inzinking vertoont.

Volgens mij bestaat zulk een handelen, dat die soort vitale energie schenkt, die noodzakelijk is voor die soort, die noodzakelijk is voor een diepgaande, radicale revolutie in de geest.

Want handeling, d.w.z. iets doen, actief zijn, is voor de meesten van ons iets dat berust op een denkbeeld, op een formule of een begrip, een voorstelling.

Wanneer u uw eigen daden, en de bewegingen van uw dagelijkse handelingen waarneemt, zult u zien, dat u bepaalde denkbeelden of ideologieën hebt geformuleerd en dat u op grond daarvan handelt.

En daardoor is er een verdeeldheid tussen het denkbeeld van wat u zou moeten doen, wat u zou moeten zijn, hoe u zou moeten handelen en de werkelijk handeling.

Dat kunt u duidelijk in uzelf waarnemen.

Handeling is daardoor altijd een benadering; een benadering van de formule, van de voorstelling, van het ideaal.

En daarmee is er een scheiding, een afstand tussen wat zou moeten zijn en wat is; en dat schept dualisme en daardoor conflict.

We spreken dus over handeling (want leven is handeling, te leven is handeling, alle relaties zijn handeling); en wanneer we de beweging van dat handelen in onszelf gade slaan, dat er verdeeldheid bestaat tussen dat, wat zou moeten gebeuren, wat het ideaal is en dat, wat de feitelijke handeling is.

De meeste van onze handelingen zijn het resultaat van een denkbeeld, van een ideaal, van een geloof, van een veronderstelling, van een bepaalde formulering.

Zo ontstaat deze verdeeldheid en daarin speelt zich de benadering af, waarmee we trachten het ideaal zo dicht mogelijk te benaderen.

Daarin ligt conflict en aan dat conflict wordt energie verspild, het is zelfs de grondoorzaak van verspilling van energie.

Handeling betekent iets doen, betekent handelen in het levende heden.

En wanneer handeling geschiedt naar aanleiding van een schabloon, dan speelt die zich af op basis van het verleden of van de toekomst; daardoor ligt er in die handeling een element van verwarring en conflict.

Ziet u dit eenvoudige feit toch in; let u erop, hoe daarin een geweldige verspilling van energie ligt opgesloten.

Dat handelen volgens een principe, een geloof of een ideologie is het grote, fundamentele lek waardoor de verwrongen energie wegvloeit.

Maar, bestaat er handeling die niet volgens een bepaalde formule ondernomen is?

Ik hoop dat de vraag duidelijk is.

Wanneer de handeling, die altijd in het levende, actieve heden plaats heeft, een benadering van iets, een poging het ideaal zo dicht mogelijk te benaderen, geeft dat een conflict.

Door die botsing wordt de meeste energie verbruikt.

En dat, terwijl we zo geweldig veel energie nodig hebben om de psychologische omwenteling in ons zelf teweeg te brengen.

We hebben al veel te lang geleefd in een wereld van schijn, in een wereld van grove agressiviteit, van geweld, van wanhoop, van angstige spanning.

Om menselijk, normaal te leven is een verandering nodig en daardoor in de samenleving, is die radicale energie onmisbaar.

Want de enkeling is niet verschillend van de samenleving.

De samenleving is de enkeling en de enkeling is de maatschappij.

Om die noodzakelijke, radicale, wezenlijke verandering zich te doen voltrekken in de structuur van de samenleving, die corrupt en immoreel is, is een verandering nodig in de geest en het hart van de mens.

Om die verandering teweeg te brengen heeft u een geweldige energie nodig en de energie ontglipt u of wordt verwrongen en vervalst, wanneer u handelt volgens een vooraf bepaald idee of denkbeeld.

En dat doen we in ons dagelijks leven.

Dat idee is gebaseerd op de geschiedenis van wat voorbij is, of op bepaalde conclusies en daardoor is het helemaal geen handeling.

Het is een benadering van een formule.

De vraag is dus: bestaat er handelen, dat niet gebaseerd is op een denkbeeld, op een conclusie die gevormd is door de dingen, die reeds bestaan hebben, die al dood zijn.

Dat zullen we dus - als u dat wilt - trachten te ontdekken.

Maar dan moeten we niet luisteren naar de spreker, maar we moeten ons samen inspannen, we moeten samenwerken om er achter te komen of zulk handelen bestaat, dat steeds groter energie tot ons voert en niet steeds meer energie van ons afneemt.

Zulk handelen bestaat en wanneer ik dat zeg, dan is dat niet, dat ik weer een nieuw denkbeeld schep.

Want we moeten die handeling zelf ontdekken, moeten we bij het begin beginnen, bij het begin van ons menselijk gedrag, bij de geestestoestand, die ons als mens eigen is.

Dat wil zeggen: we staan nooit op onszelf.

Misschien lopen we wel alleen in een bos, maar dan zijn we nog niet werkelijk alleen.

U bent misschien omringd door uw gezin of de samenleving, maar onze menselijke geest is zo geconditioneerd door zijn voorbije ervaringen, zijn kennis en herinneringen van het verleden, dat hij niet weet wat het is om alleen te staan.

En we zijn er bang voor, want alleen staan houdt in dat we buiten de samenleving moeten staan.

Misschien leven we wel in de samenleving, maar toch heeft men een buitenstaander te zijn van die samenleving.

Maar om een buitenstaander van de samenleving te zijn, moeten we er vrij van zijn.

De samenleving, de maatschappij eist, dat u zult handelen volgens bepaalde denkbeelden.

Dat is alles wat de samenleving weet; dat is alles wat mensen weten: zich conformeren, nabootsen, aanvaarden en gehoorzamen.

Wanneer we de decreten van de traditie aanvaarden; wanneer we conformisme bedrijven met dit schabloon, door de samenleving (en dus door mensen) geschapen, dan zijn we deel van dit hele geconditioneerde milieu van het menselijk bestaan, dat zijn energie verspilt aan voortdurende inspanning, aan voortdurend conflict, voortdurende verwarring en ellende.

Is het nu mogelijk, dat mensen vrij staan van deze verwarring, vrij zijn van dit conflict?

In wezen ligt dit conflict tussen de handeling en wat de handeling zou moeten zijn.

We kunnen in onszelf gadeslaan - en dat moeten we ook doen - hoe conflict voortdurend onze energie wegzuigt.

De hele maatschappelijke structuur die er een is van concurrentie, van agressiviteit, van voortdurend vergelijken met anderen, van aanvaarden van een ideologie, van een geloof en zo meer, is n.l. gebaseerd op conflict.

Niet alleen binnenin ons, maar ook in de buitenwereld.

En daarbij zeggen we: 'als er geen conflict, geen strijd in onszelf is, geen worsteling, dan doden we als dieren, dan worden we toch lui'.

Maar dat is in feite niet waar.

Wij kennen eenvoudig geen ander soort leven, dan het leven dat we leiden, n.l. een voortdurende worsteling vanaf het moment, dat we geboren worden tot het moment van onze dood.

We kennen niet anders.

Wanneer we daar op letten, kunnen we zien wat een verspilling van energie dat is.

We moeten onszelf losmaken uit dat warnet van maatschappelijke wanorde, uit deze maatschappelijke wanmoraal en dat betekent, dat we alleen moeten staan.

We zijn misschien wel omringd door de maatschappij, maar we aanvaarden de waarden en de structuur en de grove agressiviteit en de jaloezie, de afgunst en de voortdurende concurrentiestrijd daar niet meer van en daarom staat men alleen.

En wanneer u alleen staat, bent u rijp, volwassen.

Rijpheid is geen kwestie van leeftijd.