CITATEN 

SOGYAL RINPOCHE: Keer op keer heb ik met grote droefheid gezien dat zodra het onderricht ons begint te raken, het ego het ingewikkeld probeert te maken, omdat het weet dat het in de kern van zijn bestaan bedreigd wordt. Wellicht denken we zelfs dat, als we naar binnen kijken, we gevaar lopen gek te worden. Dit is een van de laatste en meest slimme trucs van het ego om ons te beletten onze werkelijke natuur te ontdekken.

GURDJIEFF: U zult zien dat U in het leven precies datgene ontvangt wat U geeft. Uw leven is de spiegel van datgene wat U bent, het vormt Uw beeld. U bent passief, blind, veeleisend. U neemt alles, U aanvaardt alles, zonder dat dit ooit met een gevoel van verplichting gepaard gaat. Uw houding jegens de wereld en tegenover het leven is de houding van diegene, die het recht heeft te eisen en te nemen; die het niet nodig vindt om te betalen of te verdienen. U gelooft dat alle dingen U toekomen, eenvoudig omdat U het bent! Daar schuilt Uw hele verblinding. U heeft daar nooit aandacht aan besteed. Toch is het datgene wat in U een wereld scheidt van een andere wereld. U heeft geen maatstaf waar U Uzelf mee meten kunt. U leeft uitsluitend volgens: "Dat vind ik prettig" of "Dat vind ik niet prettig". Dat wil zeggen dat U alleen maar waardering voor U zelf heeft. U erkent niets boven U - misschien wel in theorie of volgens de logica -maar werkelijk echt, neen. Daarom bent U veeleisend en blijft U geloven dat alle dingen te koop zijn, dat U met hetgeen U in Uw zak heeft alles kunt kopen wat U verlangt. U erkent niemand boven U, noch hierbuiten, noch in Uzelf. Het is daarom, ik herhaal het, dat U geen maat kent en passief leeft zoals U dat plezierig vindt. Ja, Uw eigenliefde verblindt U! Het is de grootste hinderpaal naar een nieuw leven. Men dient deze hindernis te overwinnen, deze drempel, aleer verder te gaan. Het is de proefneming die de mens in twee soorten verdeelt: het "kaf" en het "goede koren". Hoe intelligent, hoe begaafd, hoe briljant een mens ook moge zijn, als hij zijn eigenliefde niet opgeeft, zal hij verloren zijn voor een innerlijke ontwikkeling, voor een arbeid om tot zelfkennis te komen, voor een waarlijk "worden". Hij zal zijn gehele leven blijven zoals hij is. De eerste eis, de eerste voorwaarde, de eerste beproeving voor degene die aan zichzelf wil werken, is het tenietdoen van de hoge dunk die hij van zichzelf heeft. Hij moet zich dat niet alleen verbeelden, niet alleen maar eenvoudig geloven of denken, maar in zichzelf dingen zien die hij daarvoor niet gezien had, deze werkelijk "zien". Zijn eigenliefde zal hij nooit kunnen afleggen als hij niet in zichzelf zal zien. En om te kunnen zien, dient hij dat te leren: dat is de eerste inwijding van de mens tot zelfkennis. Vóór alles dient hij te weten waar hij naar moet kijken. Als hij dat eenmaal weet, dient hij zich in te spannen om zijn aandacht vast te houden, voortdurend te kijken, met volharding. Wanneer hij zich dwingt zijn aandacht te blijven richten, en niet vergeet te kijken, zal hij misschien eens op een dag kunnen zien. Als hij één keer ziet, kan hij ook een tweede keer zien en wanneer zich dat herhaalt, zal hij niet meer 'niet" kunnen zien. Deze toestand is het doel van al ons kijken. Van daar uit wordt het ware verlangen geboren, het onweerstaanbare verlangen om te "worden". Van koud zullen wij warm worden, vibrerend. Wij zullen aangeraakt worden door onze werkelijkheid. Vandaag hebben wij slechts de illusie van wat wij zijn. Wij slaan ons zelf te hoog aan. Wij hebben geen eerbied voor onszelf. Om eerbied voor mijzelf te hebben is het nodig dat ik in mijzelf een deel herkend heb dat superieur is aan de andere delen in mijzelf en dat ik door mijn houding tegenover dat superieure deel getuig van de eerbied die ik daarvoor koester. Op deze wijze verkrijg ik respect voor mijzelf. En mijn verhouding tot de andere delen zal door hetzelfde respect gekenmerkt worden. Men moet begrijpen dat alle andere beoordelingsmaatstaven, bekwaamheden, talent, geleerdheid, genie, veranderlijke beoordelingsmaatstaven zijn, maten van het kleine. De enige juiste maatstaf, nooit veranderlijk, objectief, dat is de maatstaf van de innerlijke visie. Mijn "ik" ziet, "ik" zie mijzelf - daarmee heeft U Uw waarde gemeten. Met een hoger deel, reëel, heeft U een lager deel, ook reëel, gemeten. En deze beoordeling, die door zichzelf de rol van het ene zowel als die van het andere deel vaststelt, zal U leiden tot eerbied voor U zelf. Maar U zult zien dat dit niet gemakkelijk is. En evenmin krijgt U het goedkoop. Het wordt duur betaald. Voor de slechte betalers, de luiaards, de parasieten, is er geen hoop. Men moet betalen. Duur betalen en dadelijk. Vooruit betalen. Betalen met zichzelf. Door serieuze inspanning, gewetensvol, zonder bijbedoelingen. Hoe meer U bereid bent te betalen zonder U te ontzien, zonder te knoeien, zonder enige oplichterij, des te meer zult U ontvangen. En van dat moment af zult U kennismaken met Uw eigen natuur. En U zult alle listen zien, alle bedriegerijen waartoe zij haar toevlucht neemt om niet contant behoeven te betalen. Want U moet betalen met Uw gratis theorieën, met Uw diepgewortelde overtuigingen, met Uw vooroordelen, Uw gewoonten, Uw "dat vind ik prettig" en "dat vind ik niet prettig". Zonder af te dingen, eerlijk, zonder te doen alsof. Door te trachten oprecht te zien terwijl U Uw valse geld gebruikt. Probeer eens één moment het denkbeeld te aanvaarden dat U niet bent die U gelooft te zijn, dat U Uzelf te hoog aanslaat, dat U liegt tegen Uzelf. Dat U voortdurend liegt, ieder moment, de gehele dag, Uw hele leven. Dat de leugen U zo beheerst dat U hem niet meer in de hand heeft. U bent de prooi van de leugen. U liegt overal. Uw relaties met anderen: leugen! Uw opvoeding van anderen, de gewoonten: leugens! Uw onderricht: leugen! Uw maatschappelijk leven, Uw gezinsleven, leugen! En dat wat U van Uzelf denkt, evenzeer leugen! Maar U stopt nooit met waaraan U bezig bent, noch met wat U zegt, want U gelooft in Uzelf. Men moet daarmee ophouden van zijn innerlijk uit en waarnemen. Waarnemen zonder vooringenomenheid. Door een tijdje dat denkbeeld van die leugen te aanvaarden. En als U op die manier waarneemt terwijl U met Uzelf betaalt, zonder medelijden met Uzelf te hebben, al Uw zogenaamde rijkdommen inwisselend voor één ogenblik van werkelijkheid, misschien zult U dan plotseling datgene zien wat U tot die dag nog nooit gezien heeft. U zult zien dat U een ander bent dan U dacht te zijn. U zult zien dat U twee wezens bent. Diegene die niet de werkelijke is, maar die de plaats in neemt en de rol speelt van de andere. En diegene die de werkelijke is, maar die zo zwak is, zo onbestendig, dat hij nauwelijks verschenen is of hij verdwijnt onmiddellijk. Hij verdraagt de leugen niet. De kleinste leugen doet hem verzwakken. Hij strijdt niet, hij biedt geen weerstand, hij is bij voorbaat overwonnen. Leer te kijken totdat U het verschil gezien heeft tussen Uw beide naturen, totdat U de leugen gezien heeft, de huichelaar in Uzelf. Wanneer U Uw twee naturen gezien heeft, zal op die dag in U de waarheid geboren worden.